พระเกียรติยศ ของ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

ธรรมเนียมพระยศของ
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
ธงประจำพระอิสริยยศ
ตราประจำพระองค์
ธงประจำพระองค์
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระอิสริยยศ

  • หม่อมเจ้ากัลยาณิวัฒนา มหิดล (6 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 – 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470)
  • พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากัลยาณิวัฒนา (8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 – 2 มีนาคม พ.ศ. 2478)
  • สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา (2 มีนาคม พ.ศ. 2478 – 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2487)
  • กัลยาณิวัฒนา รัตนกุล เสรีเริงฤทธิ์ (11 กรกฎาคม พ.ศ. 2487 – 25 มีนาคม พ.ศ. 2493)
  • สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา (25 มีนาคม พ.ศ. 2493 – 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2538)
  • สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (6 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 – 2 มกราคม พ.ศ. 2551)

สถาปนาพระเกียรติยศ

พระราชทานพระเศวตฉัตร 7 ชั้น

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงมีฐานันดรศักดิ์ชั้นเจ้าฟ้า ดังนั้น จึงได้รับพระราชทานเบญจปฎลเศวตฉัตร (เศวตฉัตร 5 ชั้น) กางกั้นพระโกศ เพื่อเป็นเครื่องประกอบพระอิสริยยศ[51] ต่อมา ในพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุประทาน 7 วันพระราชทานพระศพนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมประกาศว่า โดยที่ทรงพระอนุสรณ์ถึงสมเด็จพระโสทรเชษฐภคินี ที่ทรงเคารพนับถือในฐานะที่ทรงมีอุปการคุณมาแต่หนหลัง อีกทั้งทรงพระคุณแก่บ้านเมืองเป็นอเนกปริยาย เป็นที่ประจักษ์แก่ตาแก่ใจของมหาชนทั่วไป เมื่อเสด็จสิ้นพระชนม์ เป็นเหตุให้พระองค์และประชาชนทุกชนชั้น อาลัยระลึกถึงพระคุณเป็นอันมาก ทรงพระราชดำริว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอพระองค์นั้น ทรงพระเกียรติคุณเป็นที่เชิดชูแห่งพระราชวงศ์ ควรได้รับพระเกียรติยศใหญ่ยิ่ง โดยอนุโลมตามโบราณราชประเพณี จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศสถาปนาพระเกียรติยศสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ โดยให้เจ้าพนักงานจัดสัปตปฎลเศวตฉัตร(เศวตฉัตร 7 ชั้น) กางกั้นพระโกศ พระราชทานเพื่อเป็นเครื่องเฉลิมพระเกียรติยศสืบไป[52][53]

เครื่องอิสริยยศราชูปโภค

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงได้รับพระราชทานเครื่องราชูปโภคสำหรับสมเด็จเจ้าฟ้า ซึ่งสร้างขึ้นมาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีรายการดังต่อนี้[54]

  • พานพระศรี (พานใส่หมากพลู) ทองคำลงยา เครื่องพร้อม
  • พระสุพรรณศรี (กระโถนเล็ก) ทองคำลงยา
  • หีบพระศรีทองคำลงยา พร้อมพานรอง
  • พระคนโททองคำลงยา พร้อมพานรอง
  • พานเครื่องพระสำอาง พร้อมพระสางวงเดือนกับพระสางเสนียดสอดในซองเยียรบับ และพระกรัณฑ์ทองคำลงยาสำหรับบรรจุเครื่องพระสำอาง
  • ราวพระภูษาซับพระพักตร์ทองคำลงยารูปพญานาค 2 ตน ขนดหางพันเกลียวเป็นเสาราว ผินเศียรไปทางซ้ายและขวาเป็นราวพาด 2 กิ่ง พร้อมซับพระพักตร์จีบริ้วพาดบนราว 2 องค์
  • พระฉายกรอบทองคำลงยาทำเป็นรูปพญานาคขนดพันกันโดยรอบบานพระฉาย ด้านบนเป็นรูปพระมหามงกุฎเปล่งรัศมี

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จากพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร และพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ดังต่อไปนี้[55]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

นอกจากนี้ พระองค์ยังได้รับการถวายเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญจากประเทศต่าง ๆ อันได้แก่[65]

  • เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชั้น Grand Officier de la Légion d'Honneur จากประเทศฝรั่งเศส ซึ่งจะมอบให้แก่บุคคลสำคัญระดับประมุขของประเทศที่ทรงคุณธรรม และมีบทบาทกระชับความสัมพันธ์ระหว่างสาธารณรัฐฝรั่งเศส และประเทศของตน
  • เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชั้น Commandeur de L'Ordre National du Merite จากประเทศฝรั่งเศส เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ระดับสูงสุดของตระกูลนี้ ซึ่งจะมอบให้แก่ผู้ได้ประกอบความดีและสร้างสรรค์ผลงานอันเป็นคุณประโยชน์อย่างยิ่งต่อสาธารณรัฐฝรั่งเศส
  • เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้น Commandeur des Arts et des Lettres จากประเทศฝรั่งเศส เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ระดับสูงสุดของตระกูลนี้ ซึ่งจะมอบให้แก่ผู้มีผลงานโดดเด่นด้านศิลปะและวรรณกรรมโดยการที่ได้แสดงเกียรติคุณของตนให้เป็นที่ประจักษ์ชัดเจนในสาธารณรัฐฝรั่งเศสและทั่วโลก
  • เหรียญทอง วิกเตอร์ อูโก จากองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (The UNESCO Victor Hugo Gold Medal) ทรงรับเมื่อครั้งเสด็จไปงานที่องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ซึ่งจัดขึ้นเพื่อเทิดพระเกียรติในวาระสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกครบ 100 ปี

พระยศทางทหาร

พลเอกหญิง พลเรือเอกหญิง พลอากาศเอกหญิง
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา
กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
รับใช้กองทัพบกไทย, กองทัพเรือไทย และกองทัพอากาศไทย
ประจำการ
  • 22 มิถุนายน พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2551
  • 22 มิถุนายน พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2551
  • 22 มิถุนายน พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2551
ชั้นยศ
  • พลเอกหญิง
  • พลเรือเอกหญิง
  • พลอากาศเอกหญิง

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระยศทหารและแต่งตั้งนายทหารชั้นพิเศษเป็นกรณีพิเศษแก่พระองค์ เป็นลำดับมาดังนี้[66]

  • 27 มีนาคม พ.ศ. 2527 - พันโทหญิง นายทหารพิเศษประจำกรมทหารม้าที่ 1 รักษาพระองค์[67]
  • 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2527 - ราชองครักษ์พิเศษ[68]
  • 3 มิถุนายน พ.ศ. 252 - นาวาโทหญิง นาวาอากาศโทหญิง นายทหารพิเศษประจำกองนักเรียนนายเรือรักษาพระองค์ โรงเรียนนายเรือ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ ประจำกองบังคับการ กรมทหารราบที่ 3 รักษาพระองค์ กรมนาวิกโยธิน และประจำกองนักเรียนนายเรืออากาศรักษาพระองค์ โรงเรียนนายเรืออากาศ กรมยุทธศึกษาทหารอากาศ[69]
  • 19 มกราคม พ.ศ. 2532 - พลตรีหญิง พลเรือตรีหญิง พลอากาศตรีหญิง[70]
  • 20 เมษายน พ.ศ. 2538 - พลโทหญิง พลเรือโทหญิง พลอากาศโทหญิง[71]
  • 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538 - นายทหารพิเศษประจำกรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์[72]
  • 22 มิถุนายน พ.ศ. 2540 - พลเอกหญิง พลเรือเอกหญิง พลอากาศเอกหญิง นายทหารพิเศษประจำกรมนักเรียนนายร้อยรักษาพระองค์ โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า และประจำกองพันทหารอากาศโยธินรักษาพระองค์[73]

ตำแหน่งทางวิชาการ

  • พ.ศ. 2521 : ศาสตราจารย์ (พิเศษ)[31]

พระราชสมัญญานาม

  • พ.ศ. 2551 : พระกัลยาณมิตราจารย์[74]

ใกล้เคียง

แหล่งที่มา

WikiPedia: สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ http://161.200.139.232/cgi-bin/main/2007/descripti... http://www.changpuak.ch/GALLERY/Song_Nang_Faa/inde... http://www.bangkokbiznews.com/2008/01/02/WW10_WW10... http://www.icygang.com/hothilights/view.php?catego... http://www.komchadluek.com/2008/01/03/f001_183995_... http://www.marinerthai.com/sara/1240.htm http://www1.matichonmultimedia.com/~matichon/news_... http://www.naewna.com/news.asp?ID=68895 http://breakingnews.nationchannel.com/read.php?new... http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K5316327/...